GEBELİK VE EMZİRME DÖNEMİNDE CORONAVİRÜS ENFEKSİYONUNUN ETKİLERİ
GEBELİKTE CORONAVİRÜS ENFEKSİYONU
Gebelikte Coronavirüs enfeksiyonunun etkileri ile ilgili bilgilerimiz yeni yeni toparlanmaktadır. Şu ana kadar dünyadan bildirilen toplamda 32 gebe hasta vardır. Bunların 7 (%22) tanesinde virüs hiçbir belirti göstermemiş, iki gebede (%6) yoğun bakım desteği gerekmiştir. Şu ana kadar bildirilen anne ölümü yoktur. Gebeliklerin yarıya yakını erken doğum ile sonlanmış, 1 bebek anne karnında, bir bebek doğduktan sonra ölmüştür. Buna göre Coronavirüs enfeksiyonunun gebelerdeki seyri ile ilgili şu çıkarımları yapabiliriz:
- Bu virüsü alan gebelerin büyük çoğunluğu ya hiçbir belirti göstermeyecek ya da hafif bir hastalık şeklinde atlatacaktır.
- Ancak bu gereksiz bir rehavete yol açmamalıdır.
- Gebelik bağışıklık sisteminin zayıfladığı, akciğer kapasitesinin azaldığı bir durumdur. Bu nedenle mevsimsel gripler dahi gebelerde daha tehlikeli seyreder. Korona için de aynı şeyin geçerli olması beklenir.
- Daha önce yaşanan SARS ve MERS salgınları gebelerde yüksek oranda ölümlere neden olmuştur.
- Bu nedenle gebelerin ve ailelerinin çok dikkatli olmaları, enfeksiyondan korunmak için gereken bütün tedbirleri almaları gerekir.
- Gebeler hastane ve yüksek riskli yerlere ziyaretlerinde maske takmalıdır.
- Şüpheli biri ile teması olursa doktoru ile konuşmalıdır. Şikayeti yoksa izolasyon kurallarına uyarak 14 gün evde kalmalıdır. Acil durumlar gelişmezse kontrol tarihi bu süre sonuna ertelenebilir.
- Rutin kontrollerin arası doktorun önerisine göre açılabilir. Sık kontroller bulaşma riskini arttıracaktır.
- Hastalık şüphesi varsa 112 ile başvuru yapmak idealidir. Direk başvurursa durumunu daha hastane girişinde bildirmelidir ki hastaneye kabulü buna göre tedbirler alınarak düzenlenebilsin.
- Gebe kadının hastalık geçirmesinin bebekte doğumsal anomaliler yani sakatlıklar yaptığına dair kanıt yoktur.
- Düşük riskini arttırdığına dair kanıt yoktur.
- Anne karnındaki çocuğa virüs bulaştığına dair henüz kanıt yoktur.
- Ateşi ve pnömonisi olan gebelerin tedavisi göğüs, enfeksiyon, anestezi ve çocuk doktorunun da katılımı ile multidisipliner şekilde planlanmalıdır. Tedavi prensipleri genel olarak gebe olmayanlarla aynıdır.
- Doğumun vajinal mi sezaryen yoluyla mı olacağına annenin ve bebeğin durumuna bakarak karar verilir. Vajinal doğumda bir sakınca yok ancak dünyadaki verilere bakınca hasta gebelerin genellikle sezaryen ile doğurtulduğunu görüyoruz. Bunda başlıca annenin sağlık durumunun iyi olmaması ve bebeğin sıkıntıya girmesi rol alıyor.
- Epidural veya spinal anestezide sakınca yoktur.
- Şu ana kadar virüsün süte bulaştığına dair bir kanıt yok. Süt emzirme yolu ile veya biberonla sağılarak verilebilir.
- Doğum sonrasında emzirme ile ilgili olarak Çin’liler tecrübelerine dayanarak anne ile bebeğin 14 gün ayrılmasını önerdiler ancak bu anne ile bağ kurma ve süt miktarını olumsuz etkileyebilir. Avrupa rehberleri maske, hijyen gibi önlemlerle emzirilebileceğini bildiriyor. Annenin hastalık düzeyine göre doktorlara danışarak bir karar alınmalıdır.
- Emzirilecekse bebeğe, biberonlara ve sağma pompalarına dokunmadan önce eller yıkanmalı, maske takılmalıdır. Biberon ve pompalar gerektiği gibi temizlenmelidir.
- Bu bilgilerin hepsinin şu an için geçerli olduğu, hastalık ile ilgili her türlü bilginin sürekli güncellendiği unutulmamalıdır.
- Bu salgının en az zararla atlatılması herkesin bunun bilinçli ve sorumlu davranması ile mümkün olabilecektir.
Op.Dr. Numan Bayazıt
Geri